พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย

บทความเรื่่อง "พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย" ผู้เขียนได้ศึกษาวิเคราะห์จากนิทานจักรๆ วงศ์ๆ ที่ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์แฟนตาซีจำนวน 5 เรื่่อง ได้แก่ เรื่่อง กากี ไกรทอง พระรถเมรี หรือ นางสิบสอง พระอภัยมณี และ โสนน้อยเรือนงาม จากการศึกษาพบว่านิทานจักรๆ วงศ์ๆ เหล...

وصف كامل

محفوظ في:
التفاصيل البيبلوغرافية
المؤلف الرئيسي: น้ำมนต์ อยู่อินทร์
مؤلفون آخرون: มหาวิทยาลัยมหิดล. คณะศิลปศาสตร์
التنسيق: مقال
اللغة:Thai
منشور في: 2018
الموضوعات:
الوصول للمادة أونلاين:https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/123456789/9942
الوسوم: إضافة وسم
لا توجد وسوم, كن أول من يضع وسما على هذه التسجيلة!
المؤسسة: Mahidol University
اللغة: Thai
id th-mahidol.9942
record_format dspace
institution Mahidol University
building Mahidol University Library
continent Asia
country Thailand
Thailand
content_provider Mahidol University Library
collection Mahidol University Institutional Repository
language Thai
topic นิทาน
ภาพยนตร์
แฟนตาซี
The Journal
spellingShingle นิทาน
ภาพยนตร์
แฟนตาซี
The Journal
น้ำมนต์ อยู่อินทร์
พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย
description บทความเรื่่อง "พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย" ผู้เขียนได้ศึกษาวิเคราะห์จากนิทานจักรๆ วงศ์ๆ ที่ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์แฟนตาซีจำนวน 5 เรื่่อง ได้แก่ เรื่่อง กากี ไกรทอง พระรถเมรี หรือ นางสิบสอง พระอภัยมณี และ โสนน้อยเรือนงาม จากการศึกษาพบว่านิทานจักรๆ วงศ์ๆ เหล่านี้ ส่วนใหญ่ปรากฏแต่แรกเริ่มในรูปแบบของนิทาน สมัยต่อมานิทานเหล่านี้ ได้ถูกนำมาบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์ในสมุดไทยหรือใบลาน ต้นฉบับตัวเขียนที่พบนั้นส่วนใหญ่เป็นกลอนอ่านหรือกลอนสวด ในสมัยต่อมาช่วงปลายรัชกาลที่่ 4 ต่อถึงสมัยรัชกาลที่่ 5 มีเทคโนโลยีการพิมพ์ขึ้นในประเทศไทย เจ้าของโรงพิมพ์ต่างๆ จึงได้นำนิทานจักรๆวงศ์ๆ ที่เป็นเรื่องเล่าและที่่บันทึกไว้ในสมุดไทยมาพิมพ์เป็นเล่มหนังสือเพื่่อเผยแพร่ให้กว้างขวางขึ้น นิทานจักรๆ วงศ์ๆ ได้ถูกใช้เป็นตัวบทสำหรับประกอบการแสดง ซึ่่งพบว่ารูปแบบการแสดงประเภทต่างๆ มีการพัฒนาไปตามรูปแบบการแสดงที่ปรากฏในสังคมไทยจำแนกได้เป็นการแสดงพื้นบ้านภาคกลางและสื่่อสมัยใหม่ ในส่วนของการแสดงพื้นบ้านภาคกลาง ได้แก่ ละครชาตรี ละครนอก หุ่นกระบอก ลิเก เพลงทรงเครื่่อง และหนังตะลุง นอกจากนี้ ยังปรากฏในรูปแบบของการแสดงพื้นบ้านในภาคอื่่นๆ ด้วย เช่น หมอลำของภาคอีสาน และโนราของภาคใต้ เป็นต้น สำหรับการแสดงที่เป็นสื่่อสมัยใหม่ พบว่ามีทั้งสื่่อภาพยนตร์และละครโทรทัศน์ ผู้สร้างได้นำนิทานจักรๆ วงศ์ๆ มาสร้างหลายเรื่่อง โดยเฉพาะในช่วง พ.ศ. 2478-2528 และมีการนำมาสร้างอีกในยุคหลังราว พ.ศ. 2544 เป็นต้นมา สถานีโทรทัศน์ที่นำเสนอละครพื้นบ้าน ได้แก่ สถานีโทรทัศน์ ช่อง 3 ช่อง 5 และช่อง 7 โดยเฉพาะสถานีโทรทัศน์ช่อง 7 เป็นสถานีที่ผลิตนิทานพื้นบ้านแนวจักรๆ วงศ์ๆ มากที่สุดและยังดำเนินงานต่อเนื่องจนถึงทุกวันนี้ โครงสร้างหลักๆ ของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ และภาพยนตร์แนวแฟนตาซีนั้นมีลักษณะที่คล้ายคลึงกัน โดยเริ่มต้นเรื่องจากเหตุการณ์ที่ทำให้ตัวละครต้องเดินทางออกจากบ้าน เรียนวิชากับอาจารย์ ต่อมาได้รับของวิเศษจากอาจารย์ และออกผจญภัยต่อไป ฝ่าฟันอุปสรรคต่างๆ และตอนท้ายเรื่องตัวเอกมักจะได้คู่ครอง นอกจากนี้ ยังพบว่าภาพสังคมและวัฒนธรรมที่ปรากฏในภาพยนตร์แฟนตาซีจักรๆ วงศ์ๆ ช่วยทำให้เนื้อเรื่่องสมจริงมากยิ่งขึ้น ทั้งการแต่งกาย บ้านเรือนที่อยู่อาศัย ยานพาหนะ เครื่องมือในการทำมาหากิน การละเล่น เพลงพื้นบ้าน ฯลฯ ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับชุมชน ชาวบ้านมักจะตั้งบ้านเรือนอยู่ริมแม่น้ำลำคลอง ภาพที่ปรากฏในภาพยนตร์ก็จะเป็นภาพชีวิตของผู้คนริมสองฟากฝั่งแม่น้ำลำคลองด้วย การศึกษาพัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ ทั้ง 5 เรื่องนี้ ทำให้เห็นว่าเรื่องดังกล่าวน่าจะเป็นเรื่องที่ได้รับความนิยมอย่างยิ่งในสังคมไทยจึงได้มีการนำมาผลิตซ้ำหรือนำมาสร้างสรรค์อย่างต่อเนื่องตั้งแต่อดีตจนกระทั่งถึงปัจจุบัน
author2 มหาวิทยาลัยมหิดล. คณะศิลปศาสตร์
author_facet มหาวิทยาลัยมหิดล. คณะศิลปศาสตร์
น้ำมนต์ อยู่อินทร์
format Article
author น้ำมนต์ อยู่อินทร์
author_sort น้ำมนต์ อยู่อินทร์
title พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย
title_short พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย
title_full พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย
title_fullStr พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย
title_full_unstemmed พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย
title_sort พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย
publishDate 2018
url https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/123456789/9942
_version_ 1781414445712408576
spelling th-mahidol.99422023-04-12T15:20:53Z พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย น้ำมนต์ อยู่อินทร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. คณะศิลปศาสตร์ นิทาน ภาพยนตร์ แฟนตาซี The Journal บทความเรื่่อง "พัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ สู่ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีในสังคมไทย" ผู้เขียนได้ศึกษาวิเคราะห์จากนิทานจักรๆ วงศ์ๆ ที่ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์แฟนตาซีจำนวน 5 เรื่่อง ได้แก่ เรื่่อง กากี ไกรทอง พระรถเมรี หรือ นางสิบสอง พระอภัยมณี และ โสนน้อยเรือนงาม จากการศึกษาพบว่านิทานจักรๆ วงศ์ๆ เหล่านี้ ส่วนใหญ่ปรากฏแต่แรกเริ่มในรูปแบบของนิทาน สมัยต่อมานิทานเหล่านี้ ได้ถูกนำมาบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์ในสมุดไทยหรือใบลาน ต้นฉบับตัวเขียนที่พบนั้นส่วนใหญ่เป็นกลอนอ่านหรือกลอนสวด ในสมัยต่อมาช่วงปลายรัชกาลที่่ 4 ต่อถึงสมัยรัชกาลที่่ 5 มีเทคโนโลยีการพิมพ์ขึ้นในประเทศไทย เจ้าของโรงพิมพ์ต่างๆ จึงได้นำนิทานจักรๆวงศ์ๆ ที่เป็นเรื่องเล่าและที่่บันทึกไว้ในสมุดไทยมาพิมพ์เป็นเล่มหนังสือเพื่่อเผยแพร่ให้กว้างขวางขึ้น นิทานจักรๆ วงศ์ๆ ได้ถูกใช้เป็นตัวบทสำหรับประกอบการแสดง ซึ่่งพบว่ารูปแบบการแสดงประเภทต่างๆ มีการพัฒนาไปตามรูปแบบการแสดงที่ปรากฏในสังคมไทยจำแนกได้เป็นการแสดงพื้นบ้านภาคกลางและสื่่อสมัยใหม่ ในส่วนของการแสดงพื้นบ้านภาคกลาง ได้แก่ ละครชาตรี ละครนอก หุ่นกระบอก ลิเก เพลงทรงเครื่่อง และหนังตะลุง นอกจากนี้ ยังปรากฏในรูปแบบของการแสดงพื้นบ้านในภาคอื่่นๆ ด้วย เช่น หมอลำของภาคอีสาน และโนราของภาคใต้ เป็นต้น สำหรับการแสดงที่เป็นสื่่อสมัยใหม่ พบว่ามีทั้งสื่่อภาพยนตร์และละครโทรทัศน์ ผู้สร้างได้นำนิทานจักรๆ วงศ์ๆ มาสร้างหลายเรื่่อง โดยเฉพาะในช่วง พ.ศ. 2478-2528 และมีการนำมาสร้างอีกในยุคหลังราว พ.ศ. 2544 เป็นต้นมา สถานีโทรทัศน์ที่นำเสนอละครพื้นบ้าน ได้แก่ สถานีโทรทัศน์ ช่อง 3 ช่อง 5 และช่อง 7 โดยเฉพาะสถานีโทรทัศน์ช่อง 7 เป็นสถานีที่ผลิตนิทานพื้นบ้านแนวจักรๆ วงศ์ๆ มากที่สุดและยังดำเนินงานต่อเนื่องจนถึงทุกวันนี้ โครงสร้างหลักๆ ของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ และภาพยนตร์แนวแฟนตาซีนั้นมีลักษณะที่คล้ายคลึงกัน โดยเริ่มต้นเรื่องจากเหตุการณ์ที่ทำให้ตัวละครต้องเดินทางออกจากบ้าน เรียนวิชากับอาจารย์ ต่อมาได้รับของวิเศษจากอาจารย์ และออกผจญภัยต่อไป ฝ่าฟันอุปสรรคต่างๆ และตอนท้ายเรื่องตัวเอกมักจะได้คู่ครอง นอกจากนี้ ยังพบว่าภาพสังคมและวัฒนธรรมที่ปรากฏในภาพยนตร์แฟนตาซีจักรๆ วงศ์ๆ ช่วยทำให้เนื้อเรื่่องสมจริงมากยิ่งขึ้น ทั้งการแต่งกาย บ้านเรือนที่อยู่อาศัย ยานพาหนะ เครื่องมือในการทำมาหากิน การละเล่น เพลงพื้นบ้าน ฯลฯ ภาพยนตร์แนวแฟนตาซีที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับชุมชน ชาวบ้านมักจะตั้งบ้านเรือนอยู่ริมแม่น้ำลำคลอง ภาพที่ปรากฏในภาพยนตร์ก็จะเป็นภาพชีวิตของผู้คนริมสองฟากฝั่งแม่น้ำลำคลองด้วย การศึกษาพัฒนาการของนิทานจักรๆ วงศ์ๆ ทั้ง 5 เรื่องนี้ ทำให้เห็นว่าเรื่องดังกล่าวน่าจะเป็นเรื่องที่ได้รับความนิยมอย่างยิ่งในสังคมไทยจึงได้มีการนำมาผลิตซ้ำหรือนำมาสร้างสรรค์อย่างต่อเนื่องตั้งแต่อดีตจนกระทั่งถึงปัจจุบัน This research concerns the study of the development of Thai narrative folks which occurred primarily as an oral tradition and have been expanded in other forms of entertainments in Thai society. This study is based on five Thai folk tales: Kaki, Kraithong, Phra Rot – Meri or Nang Sipsong (Twelve Princesses), Phra Aphaimani and Sano Noi Ruean Ngam (Beautiful Sano). The study shows that all Thai folk tales originated as an oral tradition of situations or events used for reading and reciting. And then they were written in the traditional Thai book (nangsue samut thai) or latanier leaves books (nangsue bai laan). During the reign of King Rama IV and the beginning of the reign of King Rama V, publishing houses were established in Thai society, and thus some famous Thai folktales further developed and were recorded via this new invention. As a consequence, many printed books of many folktales were launched. Thai folk narratives soon followed in many other forms of entertainment including different kinds of traditional Thai performances like lakorn chatri, lakorn nook, hun krabook, like, phleng song kruang, nang talung of the Central part of Thailand, molam of the Northeast and nora of the South. And when the new media from the Western society, movie and theatre reached Thailand, again these folk stories were reproduced not only on the big screen but also as a television film or series.The former that were once active during 2478-2528 BE have been reproduced since 2544 BE. In the same way, the latter have gained its place on the television screen since its first appearance until now. At the time when Thai television had only three or four channels, they all aired at least a program on Thai fantastic series or films. However, only channel 7 has unflagging produced and broadcast such series or films. In addition, the researcher also studied the structure of Thai narrative folks comparing to its film structure, the Thai society and culture reflected in the stories and the Thai people’s values on watching Thai fantastic films. The analysis also reveals that the five folk stories employed in this study have proved to be the most appreciated stories of all, thanks to their unique stories. And their reputation for uniqueness has led to many reproductions time and again. This may be due to the fact that their storylines are rich and amusing and that their charm fits the taste of the Thai people. 2018-03-07T04:07:16Z 2018-03-07T04:07:16Z 2561-03 2556 Article The Journal. ปีที่ 9, ฉบับที่ 1 (2556), 27-62 https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/123456789/9942 tha มหาวิทยาลัยมหิดล คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล application/pdf